آویشن از دیر باز در طب اسلامی و طب سنتی ایران مورد استفاده قرار می‌گرفته است.

خواص آویشن و عرق حاصل از آن بسیار گسترده است تا جایی که در درمان انواع بیماری‌ها و سلامت و زیبایی پوست و مو می‌توان از آن استفاده کرد.

این گیاه دارویی بهترین درمان برای عفونت‌های تمام قسمت‌های بدن است.

استفاده امروزی و ثابت شده گیاه آویشن برای درمان آسم، سرفه‌های خشک مکرر، آمفیزم و برونشیت است.چای دم کرده‌ آن نیز برای درمان عفونت گوش میانی، نفخ و تهوع استفاده می‌شود، عصاره آویشن حاوی ماده‌ای به نام «تیمول» است که برای بیماری آسم مفید است.

حمام آویشن برای مبتلایان به درد‌های عضلانی، مفصلی و روماتیسمی مفید است. ضماد آویشن برای نیش و گزیدگی حشرات موثر است

عرق آویشن بینایی را تقویت می‌کند.

عرق آویشن معده را تقویت می‌کند و در درمان ترشی معده موثر است، همچنین بادشکن و هضم کننده است.

از خواص مصرف عرق آویشن جلوگیری و برطرف کردن اختلالات مغذی است.

برای از بین بردن جوش‌های صورت و بدن از خواص عرق آویشن استفاده کنید.

عوارض جانبی عرق آویشن

عرق آویشن مدر و پریودی آور است و از آن در برطرف کردن شب ادراری کودکان کمک می‌گیرند.

برای درمان عفونت ها، قارچ‌ها و عفونت‌های روده‌ای می‌توان از خواص عرق آویشن استفاده کرد.

از فواید عرق آویشن برطرف کردن سودا و درمان ورم و سنگ کلیه است.

برای جلوگیری از خونریزی‌های رحمی از خواص عرق آویشن بهره ببرید.

اطلاعات دارویی عرق آویشن

عرق آویشن خون را رقیق می‌کند.

از عرق آویشن به عنوان مسکن و ضد درد استفاده می‌کنند.

بیشتر بدانید: خواص بی نظیر عناب که شاید ندانید

عرق آویشن ضد تشنج است.

برای درمان نقرس و سیاتیک از عرق آویشن می‌توان استفاده نمود

طرز تهیه و میزان مصرف عرق آویشن

برای تولید عرق گیاه آویشن، ابتدا آب و آویشن را می‌جوشانند، پس از تبخیر آب، عملیات سرد کردن بخار و تقطیر به صورت سنتی یا صنعتی انجام می‌شود و مایعی که با تقطیر به دست آمده، همان عرق آویشن است. به طور کلی طی فرآیند تبخیر و تقطیر، اسانس و رایحه گیاه داخل مولکول‌های آب نفوذ می‌کند و در اصطلاح علمی، آب مقطر تولید می‌شود. این آب معطر مقطر، علاوه بر طعم و رایحه خوب، خواصی هم برای بدن دارند.

خواص عرقیات گیاهی

روزانه یک لیوان از عرق آویشن را به صوت ناشتا می‌توان مصرف کرد و برای درمان برخی از بیماری‌ها دو تا سه فنجان قبل از غذا نوشیده شود. غرغره کردن با محلول آویشن التهاب گلو را کاهش می‌دهد. برای این کار ۵ گرم برگ خشک آویشن را در ۱۰۰ سی‌سی آب جوش ریخته و به مدت ۱۰ دقیقه بجوشانید. دهانتان را با این محلول شستشو دهید. این دوره را بیش از ۳ هفته دنبال نکنید.

موارد احتیاطی و عوارض جانبی

به علت خواص ضد قارچی و آنتی باکتریالی عرق آویشن می‌توان در درمان عفونت ریوی از آن مصرف نمود.

آویشن (Thyme) گیاهی از خانواده نعناع است که به طور معمول در آشپزی کاربرد دارد و از خواص درمانی بسیار زیادی نیز برخوردار است. آویشن یک گیاه معطر و خوش عطر و بو است که دارای برگ های ریز و ساقه چوبی و نازکی است. این گیاه در اوایل تابستان با گل هایی به رنگ صورتی یا بنفش پوشیده می‌شود.

این گیاه را می‌توان به صورت تازه یا خشک مورد استفاده قرار داد. در عین حال، عرق آویشن و عصاره روغنی آن هم از اثرات ضد التهابی، ضد عفونی و ضد میکروبی برخوردار بوده و به بهبود بسیاری از بیماری‌ها کمک می‌کند. از جمله خواص عرق آویشن می‌توان به تأثیر آن در درمان بیماری‌هایی نظیر عفونت روده و برخی مشکلات پوستی اشاره کرد.

موارد یاد شده باعث می‌شود که این گیاه در تهیه بسیاری از مکمل‌های غذایی نیز کاربرد داشته باشد. خاصیت آویشن در مقابله با بسیاری عوامل بیماری زا سبب می‌شود که در ساخت اسپری بینی، ماسک صورت، مایع شستشوی دهان و حتی به صورت دمنوش نیز به کار رود.

خاصیت عرق آویشن در مقابله با بیماری‌ها

از جمله خواص عرق آویشن این است که می‌توان آن را به عنوان دارویی جایگزین برای بسیاری از بیماری‌ها مورد استفاده قرار داد. بخور آویشن، غرغره آن و مصرف عصاره روغنی این گیاه بر روی پوست نیز در موارد ابتلا به بیماری‌های گوناگون کاربرد دارد. این گیاه حاوی ترکیباتی نظیر تیمول (Thymol) است. تیمول یک ترکیب شیمیایی فنولی است که از خواص ضد باکتریایی، ویروسی، قارچی و انگلی برخوردار است. از دیگر خواص عرق آویشن می‌توان به توانایی آن در کنترل اشتها، تقویت عملکرد سیستم ایمنی بدن و دفع حشرات اشاره کرد.

1.جوش صورت

سال‌ها است که تأثیر عرق آویشن و عصاره آن در کاهش و التیام جوش صورت و باکتری‌های ایجاد کننده آن مورد آزمایش قرار گرفته و دانشمندان در این زمینه به نتایج قابل توجهی دست یافته اند. خاصیت عرق آویشن در مقابله با آکنه ناشی از وجود ماده ضد باکتریایی ویژه ای است که از عملکردی به مراتب قدرتمندتر از بنزوئیل پروکساید برخوردار است. بنزوئیل پروکساید یکی از ترکیبات شیمیایی شناخته شده‌ای است که در اغلب کرم‌ها و محصولات مخصوص درمان جوش صورت به کار می‌رود.

از جمله عوارض جانبی بنزوئیل پروکساید می‌توان به احساس سوزش و ایجاد حساسیت بر روی پوست اشاره کرد. به این ترتیب، با توجه به این که آویشن و مشتقات آن از اثرات جانبی به مراتب کم تری برخوردار هستند، می‌توانند جایگزین درمانی بهتری برای مقابله با آکنه به شمار روند.

حتما بخوانید درمان جوش صورت با گلاب

2.اضطراب

به نظر کارشناسان، آروماتراپی با آویشن می‌تواند با اضطراب مقابله کند. به همین ترتیب، توانایی کاهش استرس و فشارهای روانی را می‌توان به عنوان یکی دیگر از خواص عرق آویشن به شمار آورد.

3.درماتیک اتوپیک

مطالعات انجام شده توسط گروهی از دانشمندان ایمنی شناس در سال 2018 میلادی نشان داده است که تیمول در درمان درماتیت آتوپیک موثر بوده و به مهار سیتوکین ها و منقبض کردن بخش‌های متورم پوست کمک می‌کند. بنابراین، مقابله با بیماری درماتیت اتوپیک و کاهش التهابات پوستی را نیز می‌توان جزو خواص عرق آویشن طبقه بندی کرد.

به علاوه، توانایی تیمول در جلوگیری از عفونت‌های ثانویه که ناشی از حضور باکتری استافیلوکوکوس اورئوس است به پیشگیری از تورم و التهاب ناشی از آن را نیز بتوان به عنوان خاصیت عرق آویشن به حساب آورد.

4.سرفه

از دیگر خواص عرق آویشن می‌توان به قدرت آن در مقابله با سرفه اشاره کرد. آویشن از دیر باز به عنوان درمانی خانگی برای بهبود سرفه، برونشیت و سایر مشکلات تنفسی مورد استفاده قرار می‌گرفته است. شواهد نشان داده اند که بخور آویشن نیز در باز کردن مسیر تنفس و بهبود سرفه موثر است.

مطالعات منتشر شده در ماهنامه European Respiratory Journal در سال 2013 میلادی نشان داده اند که تیمول موجود در آویشن می‌تواند بر روی گیرنده‌های موجود بر روی زبان، دهان، گلو و بینی تأثیر گذاشته و سرفه را مهار کند.

  1. عفونت روده

از دیگر خواص عرق آویشن می‌توان قابلیت آن در از بین بردن برخی باکتری‌های روده را نام برد. باکتری کلوستریدیوم پرفرنژنس یکی از عوامل بیماری زای موثر در ایجاد عفونت روده است. مطالعات نشان داده اند که استفاده مداوم و طولانی مدت ترکیبات شیمیایی موجود در آویشن از قبیل، تیمول و کارواکرول می‌تواند در از بین بردن این باکتری تأثیرگذار باشد.

6.دردهای قاعدگی

تسکین درد و گرفتگی‌های عضلانی را نیز می‌توان جزو خواص عرق آویشن به حساب آورد. مطالعات نشان داده اند که مصرف مداوم عرق آویشن به مدت دو ماه می‌تواند در کاهش انقباضات و دردهای ناشی از قاعدگی موثر باشد. به این ترتیب، می‌توان این گیاه و مشتقات آن را به عنوان جایگزین مناسبی برای ایبوبروفن به شمار آورد.

7.برفک دهان

از زمان‌های دور تا کنون، ترکیب عصاره رقیق شده آویشن با آب از جمله داروهایی است که برای درمان بوی نامطبوع دهان و پیشگیری از بیماری های دهان و لثه مورد استفاده قرار می‌گرفته است. به علاوه، شواهد موجود نشان می‌دهند که این ماده قادر است بیماری برفک دهان را نیز درمان کند. برفک دهان یک عفونت قارچی شایع است که در اثر بهم خوردن تعادل زیست محیطی فلورمیکروبی بدن و رشد بی رویه قارچ کاندیدا آلبیکانس به وجود می‌آید. تصور می‌شود که عرق این گیاه هم قادر است عملکردی مشابه عصاره روغنی آن داشته باشد. بنابراین، مقابله با برفک دهان و برخی دیگر از بیماری‌های دهان و لثه را هم می‌توان جزو خواص عرق آویشن به حساب آورد.

عوارض جانبی عرق آویشن

گیاه آویشن به شکل قابل توجهی در آشپزی مورد استفاده قرار می‌گیرد. به علاوه، شواهد نشان داده‌اند که خوردن مکمل‌های غذایی حاوی این گیاه نیز با استقبال گسترده‌ای رو به رو بوده و مشکلی ایجاد نمی‌کند. با این حال، مصرف بیش از اندازه آن به هیچ عنوان توصیه نمی‌شود. چرا که ممکن است با برخی عوارض جانبی نظیر ناراحتی معده، سردرد و سرگیجه توأم باشد.

برخلاف سایر عصاره های روغنی، مقادیر اندک عصاره حاصل از گیاه آویشن می‌تواند به صورت خوراکی هم مورد استفاده قرار بگیرد. با این حال، لازم است به خاطر داشته باشید که غلظت عصاره روغنی این گیاه در افزایش اثرات جانبی احتمالی آن تأثیر گذار خواهد بود. به عنوان مثال، افت غیر عادی فشار خون، یکی از عوارض جانبی قابل توجهی است که در اثر مصرف بی رویه فرآورده های آویشن ممکن است اتفاق بیافتد

حساسیت به روغن آویشن هم از جمله مشکلاتی است که در برخی افراد مشاهده شده است؛ این امر، به ویژه در مورد اشخاصی صدق می‌کند که به گیاه نعناع و هم خانواده های آن نظیر اسطوخودوس و مریم گلی آلرژی دارند. حساسیت به آویشن و مشتقات آن ممکن است با اسهال، حالت تهوع و استفراغ همراه باشد. برخی مشکلات مربوط به حساسیت های پوستی هم مشاهده شده که از آن میان می‌توان به درماتیت یا التهاب پوست اشاره کرد.

خواص عرق آویشن و عملکرد مشابهی که با استروژن دارد سبب می‌شود که مصرف آن و سایر عصاره‌ها و مکمل‌های حاوی این گیاه در دوران بارداری توصیه نشود. چرا که ممکن است خطر خونریزی و سقط جنین را افزایش دهد. به خاطر داشته باشید که استفاده از این گیاه در پخت و پز بی خطر بوده و اثرات مشابهی را به همراه نخواهد داشت.

از دیگر خواص عرق آویشن و سایر مواد به دست آمده از این گیاه، می‌توان به تأثیرات ضد انعقادی آن اشاره کرد. یعنی، مصرف مقادیر قابل توجهی از این ماده ممکن است روند خونریزی و خونمردگی را تسهیل کند. به همین دلیل، مصرف روغن آویشن و کلیه مشتقات این گیاه باید حداقل دو هفته پیش از انجام هر گونه جراحی متوقف شده و به این وسیله از خونریزی‌های حاد احتمالی جلوگیری شود.

خاصیت عرق آویشن و تأثیر آن بر افت ناگهانی فشار خون ممکن است در افرادی که از داروهای پائین آورنده فشار خون استفاده می‌کنند، مشکل آفرین باشد. بنابراین، به این دسته از افراد توصیه می‌شود که آویشن و محصولات به دست آمده از آن را با احتیاط مصرف کنند. برای جلوگیری از هر گونه تداخل دارویی، لازم است قبل از به کار بردن مکمل ها یا عرق آویشن با پزشک خود مشورت کنید.

آروماتراپی با روغن آویشن

متخصصان آروماتراپی عقیده دارند که ماساژ پوست بدن با روغن آویشن می‌تواند مزایای درمانی این گیاه را تقویت کند. برای جلوگیری از بروز هر گونه حساسیت پوستی، لازم است از مصرف عصاره خالص خودداری کرده و آن را با موادی نظیر روغن آوکادو، بادام شیرین یا جوجوبا رقیق کرد. مواد یاد شده جزو روغن‌های حامل سرد بوده و در مقایسه با روغن‌های گرم از اسیدیته کم تری برخوردار هستند؛ به همین دلیل هم برای ماساژ بیش تر به کار می‌روند.

شواهد نشان داده اند که استفاده از روغن آویشن در هنگام ماساژ برای اغلب افراد بی ضرر است. در صورت تمایل، کافی است 12 قطره عصاره آویشن با 30 میلی لیتر روغن جوجوبا یا آوکادو یا حتی با یک لوسیون دلخواه ترکیب شده و بر روی پوست بدن استفاده شود. در این مرحله، ممکن است احساس شود که عطر آویشن به اندازه کافی قوی نیست. دقت کنید که مقادیر بیش تری از آن را به ترکیب مورد استفاده خود اضافه نکنید. روغن آویشن در هنگام ماساژ و در مجاورت با پوست، گرم شده و رایحه آن تقویت خواهد شد.

هرگز روغن آویشن را به طور مستقیم استنشاق نکنید. در عوض، می‌توانید چند قطره از آن را روی پارچه یا دستمالی ریخته و به آرامی نفس بکشید. بخور آویشن هم از جمله روش‌های آرام بخش و موثری است که از دیرباز مورد استفاده قرار می‌گرفته است.

آویشن و نقش آن در پخت و پز

آویشن از بهترین گیاهانی است که برای طعم دار کردن گوشت مرغ، ماهی و گوساله و گوسفند کاربرد دارد. به خاطر داشته باشید که قبل از پخت یا کباب کردن، کافی است مقداری پودر لیمو، نمک، فلفل، آویشن و زعفران را به این مواد اضافه کرده و برای مدتی آن ها را به حال خود رها کنید تا طعم بگیرند. در عین حال، برای طبخ انواع خورشت‌ها و سبزیجات نیز می‌توانید از این گیاه استفاده کنید.

به علاوه، عرق آویشن را می‌توان با میوه‌هایی نظیر لیمو، پرتقال یا تمشک ترکیب و به صورت سرد نوش جان کرد. پودر این گیاه را نیز به همراه میوه‌های یاد شده می‌توان به صورت دمنوش گرم مورد استفاده قرار داد. حتی، اضافه کردن کمی عرق آویشن به دسرهایی مانند کاستارد، پاناکوتا یا حتی خامه به خوش عطر و بو شدن آن ها کمک می‌کند.